با دكتر ابوالفضل گيلكي بنيانگذار جايزه تعالي زماني آشنا شديم كه خبري منفي عليه جايزه تعالي سازماني صداقت زده بوديم.
از آنجا كه طي اين سال‌ها گواهينامه‌ها و جايزه‌ها در كشور بسيار شده است و با پرداخت مبلغي به تمامي افراد شركت‌كننده لوح و جايزه و تقديرنامه مي‌دهند با نگاهي به سايت اين شائبه نيز براي نگارنده به وجود آمده بود كه جايزه تعالي سازماني صداقت هم از اين دست جوايز است. اما با برخورد خوب و توضيحات ومطالعه كتاب مدل تعالي سازماني متوجه شديم كه اين ايده نه تنها در دايره چنين جوايزي قرار نمي‌گيرد بلكه قيام و شورشي است بر آنها و حلقه مفقوده‌اي است در اخلاق اقتصاد!
دليل اصلي نگارنده بر نقد تند طرح «گواهينامه و تنديس صداقت»، حساسيت و علقه‌اي بود كه بر واژه‌هايي چون «صداقت» داشت. اما با گفت‌وگويي كه با مبدع و بنيانگذار جايزه تعالي سازماني داشتم متوجه شدم كه طي دو سال اخير تنها يك جانباز به صورت شخصيت حقيقي مشمول اين جايزه شده است و يك بخش از يكي از بانك‌ها نيز موفق به اجراي مدل صداقت در سيستم خود شده است.
نكته جالب‌تر همدردي دكتر گيلكي با نويسنده مبني بر طراحي جوايز پولي و سطحي و كمبود اخلاق در اقتصاد به خصوص بعد از اجراي ناقص طرح هدفمندي و تحريم‌ها بود و اينكه بايد براي آن چاره‌اي انديشيد. وي راهكار را استقرار مدل سيستم مديريت صداقت مي‌دانست كه آن را مانند برند حلال ثبت جهاني كرده است.
وي مدعي است كه مدل مديريتي صداقت مانند ايزوها داراي استانداردهاي مديريتي است كه مي‌تواند اعتماد و اطمينان را به سازمان‌ها، محصولات نهايي و اقتصاد بازگرداند و اخلاق در تجارت و توليد را توسعه دهد، همچنين اقتصاد را شفاف كند و حتي در صورت حمايت باعث صادرات خدمات و ارزآوري شود.
مشروح اين گفتوگو را بخوانيد:
علت به‌وجود آوردن سيستم مديريت صداقت چيست؟صداقت از ارزش‌هاي پسنديده‌اي است كه مقبول همه فرهنگ‌هاي انساني بوده و است و تمامي صاحبنظران تعليم و تربيت از اعصار گذشته تاكنون بر گسترش آن در نهادهاي اجتماعي تأكيد داشته و دارند و يكي از مؤلفه‌هاي تعيين‌كننده جو سازماني مثبت و افزايش صداقت و عدالت و ايجاد مناسبات صحيح سازماني است.
مدل جايزه تعالي مديريت صداقت چيست؟سيستم جايزه تعالي صداقت، شكلي از اصول اخلاقي كاربردي است كه اصول اخلاقي و مسائل اخلاقي را در تجارت و اجتماع بررسي مي‌كند. اين اصول در تمامي رفتارهاي تجاري كاربرد دارند. در واقع استانداردهاي اخلاقي يك سازمان يا فرد و جامعه را مورد بررسي قرار مي‌دهد.
اين طرح قرار است چه چيزي را به سازمان‌ها اضافه كند؟ قرار است با استقرار اين مدل دروغگويي و بي‌عدالتي‌هاي احتمالي وحتي بالقوه جاي خود را به اعتماد بدهد، مانع سودجويي فردي وزياده خواهي سازماني شود و بر اساس آموزه‌هاي ديني مانع فساد در دستگاه‌ها شود و در نهايت كار كردن در چنين فضايي را جذاب و كارآمدي سازمان را بيشتركند.
لزوم صداقت بيشتر در بحث جامعه‌شناسي و اخلاقي مطرح است، آيا در حوزه‌هاي مختلف اقتصادي هم داراي چنين جايگاهي است؟عده‌اي فكر مي‌كنند صداقت و عدالت صرفاً يك مسئله اخلاقي است اما بايد گفت كه صداقت و عدالت موضوعي كليدي در فهم و نقد تمامي حوزه‌هاي اجتماعي است و نقش آن در اقتصاد و تجارت كمتر از سرمايه، نيروي انساني و ديگر عوامل نيست.
همچنين در تجارت، صداقت بدان معناست كه شما هر كسي را كه با او تعامل داريد، در جريان تمام امور قرار داده و اطلاعات كافي در مورد موضوع مورد بحث در اختيار او قرار مي‌دهيد. اين امر نه تنها مي‌تواند سطح انتظار طرف مقابل را در حد كاملاً مقبولي قرار دهد، بلكه شما نيز مي‌توانيد با قاطعيت تصميم بگيريد كه آيا آماده انجام تجارت مورد نظر هستيد يا نه؟
سيستم مديريت صداقت چه مزايايي دارد؟روشن است كه ترويج صفات اخلاقي در بازار اسلامي، صداقت را نهادينه مي‌كند و مؤسسات توليدي را از پنهان‌كاري باز مي‌دارد و موجب نهادينه شدن روح صداقت در بازار مي‌شود. در روايات فراواني، بر آداب و اخلاق تجارت تأكيد شده و در كتب روايي، فصل‌هاي مستقلي به آداب تجارت اختصاص يافته است، البته مسئله اخلاق در فضاي كسب و كار، اخيراً مورد توجه اقتصاددانان غربي هم قرار گرفته است اما اخلاق در اقتصاد متعارف تا حد مخالف نبودن با قوانين و مقررات تنزل يافته و به رابطه اخلاق با اعتقاد به مبدأ و معاد بي‌توجهي شده است. اصولاً اقتصاد متعارف به دليل مشكل در مباني معرفت‌شناختي، جهان‌شناختي و در نتيجه، مباني انسان‌شناختي و رسيدن به مادي‌گرايي محض، ظرفيت درك و هضم اخلاق برگرفته از توجه به مبدأ و معاد و هدف قرار دادن قرب ربوبي را ندارد.
در آموزه‌هاي اسلامي، اقتصاد و بازار از معنويت و اخلاق جدايي‌ناپذير است. بازار با فقه و اخلاق، در متون روايي با يكديگر عجين شده و در بازار شكل گرفته در تمدن اسلامي با هم و همراه شده است. روشن است كه تمامي فضايل اخلاقي و صفات كمالي بر صحيح عمل كردن طرفين مبادله اثر مثبت خواهد گذاشت و انسان متصف به اين فضايل در ارتباط با كسي كه از درجه كمتري از اين صفات برخوردار باشد، نسبت به دنيا كمتر حريص است و از دروغ و پنهان كاري بيشتر پرهيز مي‌كند.
اجراي سيستم صداقت و دريافت جوايز و گواهينامه‌هاي صداقت نشان‌دهنده چه چيزي است؟
برند صداقت، ميزان مسئوليت‌پذيري اجتماعي و اقتصادي را براي سازمان‌ها مشخص مي‌كند به اين معنا كه قصد دارد از طريق كاربرد مؤثر مدل تعالي صداقت و توانايي پايش اين سيستم مديريتي به طور مستمر، ميزان رضايت عمومي و حصول اطمينان از تطابق با نيازمندي‌هاي اجتماعي و قانوني را حاصل كند.
كاربرد سيستم مديريت صداقت در كجاست؟تمامي نيازمندي‌هاي سيستم صداقت عمومي بوده و قابل اعمال در تمامي سازمان‌ها صرف‌نظر از نوع خدمات، اندازه و محصول توليدي آنها مي‌باشند.
معيارهاي سيستم مديريت صداقت براي اهداي جايزه چيست؟معيارهاي اندازه‌گيري و امتياز دهي جايزه تعالي سيستم مديريت صداقت بر مبناي مجموعه‌اي از ارزش‌ها و مفاهيم اخلاقي ذيل تدوين شده‌اند كه عبارتند از: مديريت و رهبري، راستگويي، وفاي به عهد و امانتداري، انصاف و عدالت، اعتماد اجتماعي، قانونمندي و نظم، نتايج كيفيتي و تجاري و منابع انساني. لازم به ذكر است هر كدام از اين معيارها زير معيارهايي با امتيازات مشخص جهت ارزيابي دارد كه بعضي از اين زير معيارها كه در امتياز دهي بررسي مي‌شوند، عبارت است از: سازگاري مبادله و قرارداد با واقعيت(نوع كالا، وزن، قيمت، زمان و شروط)، نرخ سود، عدم كم فروشي، مشتري‌مداري و...
با سيستم مديريت صداقت چه چيزي به‌وجود مي‌آيد؟اگر صادق باشيد، ديگران نسبت به شما اين برداشت را پيدا مي‌كنند كه هميشه با مشتري‌ها و مراجعين صادق هستيد و رعايت صداقت در عرصه كار و تجارت هميشه حاكي از اين امر است كه به موفقيت بيشتري دست پيدا خواهيد كرد. علاقه‌مندان جهت كسب اطلاع بيشتر به سايت www. sedaqat. org مراجعه كنند.
احسنت 
