مسابقات جام جهانی فوتبال در برزیل به عنوان بزرگترین واقعه ورزشی سال از زوایای مختلف قابل بررسی است، لیکن آنچه از این مسابقات می توان مد نظر قرار داد بازخورد حضور کشورهای مختلف در این مسابقات و مقوله ای به نام هویت ملی است که همه کشورهای حاضر دراین مسابقات به نوعی با مقوله هویت ملی ملّت خود به صورت غیر مستقیم درارتباط می باشند، لذا تأکید بر هویت ملی و شناخت شاخصه ها، چارچوب های درونی فرهنگ ایرانی در زمینه های مختلف می تواند وقایع مهم ورزشی به ویژه ورزش فوتبال را به عنوان ابزاری مؤثر در تقویت شکل گیری هویت ملی مطرح نماید.
نباید فراموش کرد که جام جهانی فوتبال به نوعی نمایش قدرت دولت های غربی به شمار می آید زیرا برای سیاستمداران غربی کنترل بر افکار عمومی ملت های غربی و دیگر ملت ها در سراسر جهان از سوی رسانه های غربی برای لاپوشانی بسیاری از ضعف ها و کمبودها در نظام لیبرالی غرب امری حیاتی به شمار می آید، لذا مردم ایران و سفیران این سرزمین در آوردگاه جام جهانی باید با ابزار بازیابی هویت ملی مردم مسلمان ایران در راستای مواجهه مطلوب با گزاره های تهاجمی غرب برای کنترل بر افکار عمومی برآیند.
فرهنگ ایران رقیب تمدن شرق و غرب
بدیهی است در تاریخ این سرزمین، ایران اسلامی سالیان سال به عنوان قلب دنیا محسوب می شد و پس از درخشش اسلام در ایران، فرهنگ ایرانی اسلامی به عنوان رقیب جدی برای تمدن یونانی و نیز تمدن رومیان مطرح بوده است لذا رقابت فرهنگ ایران با تمدن شرق و غرب و اعتراف بسیاری از مورخین و مستشرقین از حکومت ایران به عنوان ابرقدرت شرق، نشان دهنده ریشه دار بودن استقامت فرهنگ ایران در برابر دنیای غرب می باشد، لذا مشکل بحران هویتی وقتی پیش می آید که جهان بینی، نگرش ها، ویژگی ها و روحیات یک فرهنگ و جامعه دچار تغییر و تغیّر گردد و فرهنگ و تمدن های غیر خودی بخواهد در آن رسوخ نماید، سلذا شاخصه های کلیدی هویت ملی را می توان در 3 بخش تقسیم نمود که عبارتند از:
هویت شیعی
هویت شیعی ایرانی که در چارچوب نظام مندی شیعی تدوین یافته است و در 5 قرن اخیر هویت ملی ایران را به شدت تقویت نموده است.
هویت اسلامی
هویت اسلامی ایرانیان که طی 9 قرن و با معرفی نخبگان بی بدیل همچون فردوسی، سعدی، حافظ، مولوی و صدها دانشمند بزرگ دیگر چون بوعلی سینا، شیخ اشراق، ابوریحان بیرونی، خواجه نصیرالدین طوسی... و فرهنگ سازی آنان در جنبه ها و ابعاد مختلف هویت ملی حاکی از 9 قرن حکومت اسلامی در کنار هویت شیعی ایرانی می باشد.
هویت باستانی
هم چنین هویت متشکل از همان عناصری است که ایرانیان از گذشته تاریخی خود تا زمان طلوع اسلام با خود به همراه داشتند، این عناصر هویتی با قدمتی چند هزار ساله در جامعه امروزی و با آداب و رسوم عید نوروز و نیز برخی آئین های ملی قابل ارزیابی می باشد که مجموع این سه لایه تودرتو منجر به شکل گیری هویت ملی ایران گردیده است و حیات معنوی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی ایران را تکمیل نموده است.
لذا ضرورت افتخار به داشته های بی بدیل تمدنی و هویتی در جام جهانی فوتبال به عنوان نماد بی نظیر فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی مورد نظر قرار گیرد، بهره گیری از عمق معرفتی هویت ملی زمانی مثمر ثمر خواهد بود که رسانه های کشور در کنار تبلیغ یوزپلنگ ایرانی که در راستای حمایت از حیات وحش و حفظ محیط زیست حیوانات صورت می گیرد، هم چنین در راستای انتقال آموزه های فرهنگ و تمدن ایران در عرصه های بین المللی بالأخص در آوردگاه جام جهانی فوتبال برزیل اقدام نمایند، اما به راستی چه اقدام موثری در بازیابی هویت ملی ایران در مواجهه با تهاجم غرب و استفادۀ ابزاری غرب از جام جهانی فوتبال در تخریب فرهنگ های غیرغربی صورت پذیرفته است؟ مگر غیر از این است که رسانه های کشور با رویکرد تک بعدی تنها در راستای تبلیغ یوزپلنگ ایرانی اقدام نمودند که البته این حرکت نیز در جای خود قابل تقدیر است لیکن مولفه هایی حیاتی از قبیل هویت ملی و لزوم انتقال فرهنگ اسلامی در آوردگاه جام جهانی امری انکار ناپذیر جلوه می کند، اما متأسفانه ضرورت پرداخت به هویت ملی و بهره گیری ازآموزه های تمدنی و اسلامی در بین متولیان ورزشی کشور نیز به مانند دیگر نهادهای مهم و کلیدی مرتبط با نسل جوان، مورد غفلت و بی اعتنائی واقع شده است که اوج این آسیب را می توان در عدم بهره برداری مطلوب از جایگاه هویت ملی در تیم ملی ایران دانست.
امید است مسئولان ورزشی کشور با دغدغه مندی بیشتر و با همراهی و حمایت متولیان فرهنگی نظام اسلامی در راستای معرفی هویت ملی ایران در عرصه های بین المللی به ویژه مسابقات جام جهانی فوتبال اقدام نمایند، در غیر این صورت باید تهاجم بیشتر تمدن غربی بر علیه دیگر فرهنگ های غیر غربی به ویژه فرهنگ ناب اسلامی را به انتظار کشید.
