روز 22 فوريه 2014، دولت ويكتور يانكويچ سقوط كرد و ولاديمير پوتين با فاصله‌اي چهار روزه، فرمان مداخله نظامي در منطقه خودمختار كريمه را داد. از آن زمان به بعد، بحران اوكراين شاهد روندي تصاعدي بوده است. چند نكته در باره اين بحران قابل توجه است:
1 ـ به نظر مي‌رسد برخلاف تصور اوليه غربي‌ها كه روسيه در قبال تحولات اوكراين موضعي انفعالي خواهد گرفت، روسيه با توجه به ملاحظات امنيت ملي و منافع استراتژيك خود به ويژه در شبه جزيره كريمه، مبادرت به اقداماتي كرده كه غربي‌ها را با وضعيتي پيش‌بيني نشده مواجه كرده است. به اين ترتيب نه تنها دولت موقت اوكراين اكنون در مقابل كنش‌هاي روسيه قادر به ارائه واكنش‌هاي مناسب نيست، بلكه متحدين غربي اين دولت نيز چندان كاري از دستشان براي سروسامان دادن به اوضاع و جلوگيري از ادامه اقدامات روسيه ساخته نيست.
2 ـ يكي از ملاحظات اصلي روسيه در زمينه امنيت ملي اين است كه به هيچ عنوان اجازه نمي‌دهد تا در كشور‌هاي همسايه اين كشور غربي‌ها حضور و رخنه نظامي پيدا كنند. بدين ترتيب با توجه به روي كار آمدن يك دولت غرب‌گرا در اوكراين كه آشكارا تمايلات غرب‌گرايانه دارد، روس‌ها به‌فراست دريافتند كه احتمال نه فقط همگرايي اقتصادي بلكه همگرايي نظامي آن با غرب و ملحق شدن اين كشور به ناتو وجود دارد. اگر چنين سناريويي رخ دهد، روس‌ها بايد منتظر در خواست دولت اوكراين براي خروج ناوگان درياي سياه روسيه از بندر سواسوتوپل واقع در شبه جزيره كريمه در آينده نه چندان دور باشند. در واقع روسيه با پيش‌بيني اين سناريو در اقدامي پيشدستانه با استناد به دكترين امنيت ملي خود و به بهانه در معرض تهديد بودن امنيت شهروندان روس تبار در شبه جزيره كريمه، به اقدام نظامي رو آورد تا بدين ترتيب در اوضاع كنوني كه دولت موقت اوكراين هنوز قوام نگرفته و قادر به كنترل كامل اوضاع نيست، آن را در برابر عملي انجام شده قرار دهد. به ويژه اينكه حفظ ناوگان درياي سياه در استراتژي دريايي روسيه نقشي حياتي دارد و بدون اين ناوگان در واقع كاركرد عملياتي نيروي دريايي روسيه در مديترانه و از آنجا در اقيانوس اطلس و اقيانوس هند از ميان خواهد رفت.
3 ـ با وجود تهديدات غرب و حتي سخن از گزينه نظامي، به نظر نمي‌رسد كه غربي‌ها در حال حاضر قادر به اقدامي فراتر از مجازات‌هاي سياسي، ديپلماتيك و در مرحله بعد مجازات‌هاي اقتصادي مانند مسدود كردن دارايي‌ها، قطع سرمايه‌گذاري و خروج سرمايه خود از روسيه باشند. از سوي ديگر روسيه نيز حدود 40 درصد از گاز اروپا را تامين مي‌كند و اروپايي‌ها بارها درباره احتمال استفاده روسيه از صادرات گاز به مثابه سلاحي اقتصادي ابراز بيم كرده‌اند. به هر حال هم غرب و هم روسيه در قبال يكديگر از ابزارهاي اقتصادي بهره‌مند بوده و قادر به استفاده از آن در راستاي اعمال فشار به طرف مقابل هستند.
4 ـ از هم اكنون آثار تشديد بحران در اوكراين و رويارويي روسيه و غرب به صورت افزايش شديد بهاي طلا و نفت در بازارهاي بين‌المللي خود را نشان داده است. مي‌توان پيش بيني كرد كه با تشديد بحران و بروز در‌گيري نظامي بين نظاميان روسيه و اوكراين شاهد شوك قيمتي در بازار نفت و گاز و به طبع آن كاهش نرخ سهام و افزايش احتمال ركود در بازارهاي مالي و سرمايه و در يك كلام پسرفت اقتصاد بين‌المللي خواهيم بود. اين سناريو مسلما براي غرب به ويژه اتحاديه اروپا كه تازه در حال بيرون آمدن از پيامدهاي سخت بحران مالي و اقتصادي است، خبري بد خواهد بود.
5 ـ شواهد حاكي از آن است كه روسيه قصد ندارد در برابر تهديدات غرب از موضع خود عقب‌نشيني نمايد. بدين ترتيب بايد انتظار تصرف كامل شبه جزيره كريمه را داشت. بدين ترتيب حتي اگر روسيه اين منطقه را به خاك خود منضم هم نكند، آن را به صورت يك جمهوري خود مختار تحت‌الحمايه حفظ خواهد كرد، وضعيتي كه اكنون در باره آبخازيا در گرجستان پس از جنگ سال 2008 شاهد آن هستيم.
6 ـ اوضاع در ديگر نقاط اوكراين به ويژه در شرق اين كشور آرام نيست. در اين راستا شاهد تظاهرات شمار زيادي از روس تبارها در اين منطقه به طرفداري از ويكتور يانوكوويچ رئيس‌جمهور بركنار شده و نيز هواداري از روسيه هستيم كه در موارد بسياري با تصرف ساختمان‌هاي دولتي همراه بوده است. بدين ترتيب دولت موقت غرب‌گراي اوكراين بايد علاوه بر مقابله با روسيه در بعد خارجي با شمار عظيمي از مردم اوكراين در شرق اين كشور نيز كه خواهان همگرايي با روسيه و نه با غرب هستند دست و پنجه نرم كند. اين چالشي بزرگ براي دولت غرب‌گرا و رهبران آن خواهد بود.
