جوانآنلاين: نشر، يكي از اساسيترين پايههاي فرهنگ است كه از اين طريق يك اثر مكتوب به دست آيندگان ميرسد. به دنبال بالا رفتن قيمت ارز، هزينه كاغذ هم افزايش يافت و اين موضوع باعث شد در انتشار كتاب خلل ايجاد شود و بسياري از فعالان اين حوزه در كسب و كارشان دچار ترديد شوند. سيد صابر منيري، ناشر و مدير انتشارات پرسمان در اين خصوص با «جوانآنلاين» به گفتوگو پرداخت.
آقاي منيري، در حال حاضر مشكلات نشر و انتشارات را چگونه ارزيابي ميكنيد؟
يكي از عمدهترين مشكلات ما موضوع كاغذ است. هزينه كاغذ بالاست و بعد از چاپ چارهاي نداريم كه قيمت را به گونهاي تعيين كنيم تا در واقع هزينههايي كه براي كتاب استفاده ميشود، به نوعي تامين شود. از اين رو ناگزيريم قيمت بالايي بگذاريم كه طبيعتا خريدار نميتواند به راحتي به آن كتابها دسترسي پيدا كند.
از سوي ديگر اگر قيمت پاييني براي كتاب تعيين شود، هزينههاي ناشران درنميآيد. بنابراين در حال حاضر اين يكي از عمده مشكلات ناشران مسئله گراني كاغذ است. كاغذ گران است و من فكر ميكنم راهكار آن به ارز برميگردد. در عين حال ما انتظار داريم كه مسئولان در اين شرايط از ناشران حمايت كنند. به هر حال انتشاراتيها زير نظر مجموعهاي كار ميكنند كه ناشران را هدايت ميكنند و زماني كه بحث مميزي و گراني كاغذ وجود دارد، ما انتظار داريم از سوي مسئولان حمايت شويم، چون نه خريد صورت ميگيرد، نه مطالعه بالاست و نه براي كاغذ يارانهاي در نظر گرفته شده است.
يكي ديگر از مشكلات، بحث مميزي است كه به وزارت ارشاد برميگردد و تا حدودي ناشران آن را پذيرفتهاند. به هر حال دستور العملهايي وجود دارد كه وزارت ارشاد براي آن اقدام ميكند و ما هم به نوعي تابع شرايط و ضوابط ارشاد هستيم و آن را پذيرفتهايم و كاري هم نميتوان انجام داد. اما گاهي در روند صدور مجوز تسهيل ميكنند و كار بهتر ميشود و ما زودتر نتيجه را ميبينيم و گاهي ديرتر بررسي ميشود. همه اينها مشكلاتي است كه ناشران با آن دست و پنجه نرم ميكنند.
در ميان صحبتهايتان به وضعيت مطالعه در كشور اشاره كرديد، موضوعي كه بارها مورد بررسي قرار گرفته، شما به عنوان يك ناشر فكر ميكنيد براي علاقمندي مردم به مطالعه و خريد كتاب چه راهكارهايي ميتوان ارائه داد؟
تا زماني كه وضعيت كلي اجتماع اصلاح نشود وضعيت مطالعه كتاب هم تغييري نميكند. من ناشر هستم و رسالتم عرضه يا رساندن كتاب به دست مردم است. هر ناشري از اين راه هم معيشت خود را تامين ميكند و هم فرهنگسازي انجام ميدهد و به نوعي فرهنگ كتابخواني را اشاعه مي دهد. در حال حاضر كتاب در سبد خريد خانوار وجود ندارد و اگر هم باشد جزو اقلام آخر است. با اين حساب من ناشر چه كاري ميتوانم انجام دهم و چه كتابي بايد منتشر كنم كه سرانه مطالعه بالا برود. در واقع اين ديگر دست من نيست يعني وضعيت نرمالي براي كتاب خواندن وجود ندارد. من با ريسك تمام هزينهها كتاب چاپ ميكنم و در واقع زندگي و سرمايهام را گذاشتهام تا كتاب را به دست مردم برسانم و از طرفي امرار معاش هم داشته باشم، كارمندانم را راضي نگه دارم و به موقع حقوق آنها را پرداخت كنم و در كنار همه اينها بايد هزينههاي كتاب را هم در نظر بگيرم.
در كشور ما آدمهاي اهل مطالعه كم نيستند و حدود 90 درصد از افراد باسواد هستند. نبايد انتظار داشت همه كتاب ادبيات، داستان، علمي بخوانند، هر كس به يك زمينه خاص علاقمند است. من به عنوان يك ناشر كه با كتاب سر و كار دارم خيلي فرصت مطالعه ندارم و دائم كارهاي ديگر را دنبال ميكنم و در پي اين هستم جوابگوي مشكلات ماليام باشم. اين دغدغههاي مالي اجازه فرصت مطالعه نميدهد و من تا مجبور نباشم كتابي نميخوانم.
شما به عنوان يك ناشر از دولت يازدهم چه انتظاراتي داريد؟
با توجه به صحبتها و برنامهريزيهايي كه دولت انجام داده اميدوارم اتفاقات خوبي در بخش فرهنگ رخ دهد و بيشتر از موضوعات فرهنگ حمايت شود. ما ميخواهيم ناشران و فرهنگ را ببيند.