اين شعار التزام اعتقادي و عملي به ولايت فقيه، صرف نظر از آنكه چقدر از مقام ادعا فاصله گرفته و به مرز عمل ميرسد، وقتي در كنار عملكرد كانديداها از يك سو و سخنان رهبري معظم از سويي ديگر قرار ميگيرد، به يقين محك خوبي ميشود براي آنكه فاصله بين حرف و عمل آقايان اندازهگيري شود! اين روزها گرچه رقابتهاي انتخاباتي هنوز به اوج نرسيده، اما تعداد كانديداهاي يقيني و گماني! آنقدر بالا هست كه اگر هر كدام فقط روزي چهار جمله حرف بزنند (كه ميزنند) و فقط ۱۰ هوادار رسانهاي و اينترنتي داشته باشند (كه دارند) كلي محتواي انتخاباتي در رسانهها توليد ميشود و اين يعني كه فضاي انتخاباتي خيلي وقت است كه اگر نگوييم جامعه را، اما رسانهها را تحت تأثير خود قرار داده است. با اين حساب براي مرور انديشههاي رهبري در باب چگونگي يك رقابت سالم يا به طور كلي بايدهاي يك انتخابات شايد كمي دير هم شده باشد. اين گزارش مروري بر بايدهاي يك رقابت سالم سياسي در عرصه انتخابات مطابق نظرات حضرت آيتالله خامنهاي است كه هم بايد چراغ راه كانديداهاي انتخابات قرار گيرد و هم شاخصي براي ارزيابي عملكرد كانديداها و شناخت كانديداي اصلح. در گزارش آيندهمان به نبايدهاي چنين رقابتي از ديدگاه آقا خواهيم پرداخت.
رقابت در چارچوب نظام انتخابات در عين اينكه جامعه و فضاي سياسي را از ركود، تك بعدي و تك جناحي بودن خارج ميكند و شور سياسي به دل اجتماع سرازير ميكند، بايد موجب اثبات و استقرار حكومت باشد. از سويي اصل بر اين است كه جامعه در كنار ثبات بر اصول و آرمانهاي اصلي خود، از تحول و فراز و نشيبهاي شورانگيز سياسي تهي نباشد. اين هر دو در كنار هم ميطلبد كه رقابتهاي سياسي در چارچوبي مشخص و منطقي باشد. اين چارچوب را ميتوان به طور كلي چارچوب نظام ناميد اما در بيان جزئي ميتوان گفت كه رقابت انتخاباتي بايد در چارچوب قانون اساسي و خط امام خميني (ره) باشد. هر گاه كانديدايي اين دو چارچوب را رد كند، يعني آنكه از مرز نظام گذشته و به خطا رفته است. كانديداها بايد در همه مراحل انتخابات، بهخصوص شيوههاي تبليغي و نيز پس از شكست احتمالي در انتخابات به قانون و رأي مردم تمكين داشته باشند.
رهبري در اين زمينه ميفرمايند: « اگر چنانچه كسى وارد ميدان رقابت انتخاباتى و مسابقه انتخاباتى بشود، اما بخواهد چارچوب را بشكند، او از قاعده نظام خارج شده است، از قواعد حركت انتخاباتى خارج شده؛ اين غلط است. بايد همه چيز در چارچوب نظام باشد.» يا در جايي ديگر: «در مسئله انتخابات و غير انتخابات، همه بايد تسليم رأي قانون باشند؛ در مقابل قانون تمكين كنند. آن حوادثي كه در سال ۸۸ پيش آمد - كه براي كشور ضرر داشت و ضايعهآفرين بود- همه از همين ناشي شد كه كساني نخواستند به قانون تمكين كنند؛ نخواستند به رأي مردم تمكين كنند. . . خوشبختانه سازوكارهاي قانوني براي رفع اشكال، رفع اشتباه، رفع شبهه وجود دارد؛ از اين راهكارهاي قانوني استفاده كنند. اينكه وقتي آنچه كه اتفاق افتاده است، برخلاف ميل ما شد، مردم را به شورش خياباني دعوت كنيم - كه اين در سال ۸۸ اتفاق افتاد - يكي از خطاهاي جبرانناپذير است.»
مرزها با دشمن مشخص باشد رقابتهاي انتخاباتي بين هر كدام از افراد و هر كدام از جناحها و احزاب كشور كه باشد، در مقايسه با دشمنان خارجي، يك رقابت درون گروهي محسوب ميشود. كانديداهاي انتخابات از هر سمت و سويي كه باشند، كساني هستند كه مطابق قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران توسط شوراي نگهبان تأييد صلاحيت شدهاند، بنابراين همگي آنها صلاحيت اعتقادي رئيسجمهور شدن را دارا هستند و از اين جهت بايد دشمنان جمهوري اسلامي را دشمن مشترك خود دانسته و مرز پررنگي را با دشمنان مشترك حفظ كنند. كمرنگ شدن مرزها طبيعتاً رفتن از اين سو به آن سو و بالعكس را دربردارد؛ بيآنكه توجهي جلب شود.
رهبري در اين زمينه ميفرمايند: «مواظب باشيد مرزهاى ميان شما و دشمن كمرنگ نشود؛ پاك نشود. مرز وقتى كمرنگ شد، احتمال اينكه كسانى از اين مرز عبور كنند يا دشمن از اين مرز عبور كند و بيايد اين طرف يا دوست و خودى غافل شود و از مرز عبور كند و برود به دامن دشمن، زياد خواهد بود. مرزها را روشن كنيد.»
گفت و گوي اخلاقي با رقيب نامزدهاي انتخابات كساني هستند كه خود را در قدوقامت يك رئيسجمهور ديدهاند؛ چنين كساني بايد اهل تفاهم و گفت و گو با رقيب باشند تا مواضع شفاف شود و هم تمريني باشد كه اگر رأي آوردند، قرار است رئيسجمهور همه ملت ايران باشند؛ نه فقط رئيسجمهور هواداران خود!
قهر كردنهاي سياسي و سر ميز گفت و گو حضور نيافتن يا از موضع بالا با رقبا حرف زدن، بداخلاقي، دروغ، تهمت، غيبت و بدگويي و مدام از بديهاي رقيب حرف زدن بهجاي گفتن از برنامهها و حسنات خويش، چيزي است كه يقيناً از چشم مردم نيز دور نخواهد ماند و نكته آنكه چنين كسي دنياي خود را با شكست در انتخابات و آخرتش را با چنين رفتار خلاف شرعي از دست ميدهد.
رهبري در اين زمينه ميفرمايند: «در انتخابات با كرامت رفتار كنند همه؛ چه آنهايى كه نامزد ميشوند، چه آنهايى كه طرفدار آنهايند، چه آنهايى كه مخالف با بعضى از نامزدها هستند. جناحهاى مختلف كشور، بداخلاقى و بدگويى و اهانت و تهمت و اين حرفها را مطلقاً راه ندهند. اين از آن چيزهايى است كه اگر پيش بيايد، دشمن از او خوشحال ميشود.» يا «يكى از خصوصيات اميرالمؤمنين در ممشاى سياسىاش اين بود كه با دشمنان خود و مخالفان خود با استدلال حرف ميزد و استدلال ميكرد.»
كسي دشمن را اميدوار نكند رقابتهاي انتخاباتي نبايد به جايي برسد كه دشمن خيال عبث جنگ و جدل داخلي را به ذهن خويش راه دهد و به براندازي يا تضعيف نظام اميدوار شود. بايد همه كساني كه دستي بر آتش انتخابات دارند، مراقب باشند كه اصل اوليه، رعايت امنيت ملي و حفظ آرامش و امنيت جامعه است.
رهبري در اين زمينه ميفرمايد: «همه نامزدهاى انتخابات و همه هوادارانشان، خودشان را در مقابل توطئه احتمالى دشمن مسئول امنيت بدانند. انتخابات را متهم نكنند؛ كسى آب به آسياب دشمن نريزد؛ در تبليغات، القاي فضاى اختلاف و نااميدى نشود، تا انشاءالله انتخابات خوبى داشته باشيم.»
وعدهها واقعي باشد بايد آنچه را كه ميتوان انجام داد، صادقانه بيان كرد و در اين زمينه، رقابت اصلي بر سر خدمت به كشور و مردم باشد. از بيان وعدههاي دروغ و وعدههايي كه عملاً خارج از عهده مديريت اجرايي كشور است، پرهيز نمود. وعدههاي تخيلي و خارج از مسئوليت، باعث اميدواري مردم ميشود و اين اميد وقتي در آينده نتيجه مطلوب را نگيرد، باعث دلسردي مردم و روي گرداندن آنها از انتخابات ميشود.
رهبري ميفرمايند: «من از نامزدهاى انتخاباتى خواهش مىكنم در تبليغات، حرفهاى واقعى بزنند و كارهايى كه مىتوانند انجام دهند و آنچه واقعاً عقيدهشان هست، آن را به مردم بگويند. مردم را آزاد بگذارند تا هركس را خواستند، انتخاب كنند.»