پاسخ معاونت علمی ریاست جمهوری به گزارش «جوان»

2- حتماً و حتماً انتشار گزارشی از آژانس مركزی اطلاعات مركزی امریكا سیا (CIA) درباره میزان خروج نخبگان ایرانی، نه جرم است و نه خرق عادت. مگر این سازمان، براساس شنیده‌‌ها و لطیفه‌ها، گزارش‌هایش را تنظیم می‌کند و براساس آن، اظهارنظر از خود بروز می‌دهد؟ همه می‌دانیم که آنها کارهای میدانی و اطلاعاتی در همه دنیا انجام می‌دهند و اطلاعاتی هم که ارائه می‌کنند براساس اسناد قطعی است. البته انگار در اینجا یک سوءتفاهم بزرگی رخ داده است. گزارشی که روزنامه محترم جوان در 19 دی ماه منتشر کرده، این موضوع را به مخاطب القا می‌کند که لابد سازمان جاسوسی سیا، گزارشی به دست پایگاه خبری فناوری و نوآوری رسانده است و آنها نیز خوشحال و شادان، آن را به انتشار رسانده‌اند و معاونت علمی و بنیاد نخبگان نیز، پی‌اش را گرفته‌اند و در بوق و کرنا کرده‌اند این گزارش را! نخیر دوستان عزیز. سازمان سیا، برای دولت خودش یعنی ایالات متحده امریکا کار می‌کند و برخی از آنها را نیز در معرض دید عموم قرار می‌دهد. و البته هیچ پیام و کدی هم برای هیچ کسی در این طرف آب نمی‌رساند که «بروید فلان گزارش را ببینید و بازنشرش دهید». اصلاً، اینکه آنها بگویند درصد خروج نخبگان ایرانی نسبت به قبل کاهش یافته، مگر خبر خوبی برای آنهاست؟ مگر ما‌‌ها نمی‌دانیم که آنها شهوت عجیبی در جذب نخبگان و جوانان ما دارند؟ پس چطور است که سازمان جاسوسی‌شان، گزارشی منتشر می‌کند که خلاف این رویه را نشان می‌دهد؟ پس در این میان، آنکه ذوق‌زده گزارش سازمان سیا شده، معاونت علمی و بنیاد ملی نخبگان نبوده است، بلکه گزارشی را بازنشر دادیم که می‌دانستیم براساس اسناد و تحقیقات مستمر و مستدل است. در ضمن، گزارش‌های دیگری ما از صندوق بین‌المللی پول، سازمان ملل متحد، اداره مهاجرت ایالات متحده امریکا و اداره مهاجرت کانادا و سازمان همکاری‌های اقتصادی هم منتشر کرده‌ایم که متأسفانه هیچ یک از آنها دیده نشدند. اما تنها و تنها، اظهارات بدون مدرک و سند یک مدیر میانی یا یک کارشناس دور از مدارك معتبر، آنچنان برخی از رسانه‌های ما را سر شوق می‌آورد که انگار داریم خبری مسرت‌بخش و امیدوارکننده را به جامعه ارائه می‌کنیم. 

3- آیا انتشار مطالب بدون سند و مدرک مبنی بر خروج نگران‌کننده و بی‌شمار نخبگان از کشور، روی خانواده‌های ایرانی تأثیرگذار است یا انتشار گزارشی مستند از سازمان جاسوسی سیا یا اداره مهاجرت امریكا و كانادا که می‌گوید خروج نخبگان ایرانی کاهش داشته؟ آیا فضای پر از تردید و نگران‌کننده خانواده‌‌هایی را در ذهن خود تصویر کرده‌اید که براساس اظهارات بی‌پایه یک فرد، به فکر خروج دادن فرزند دلبندشان از این مرز و بوم افتاده‌اند؟ واقعاً چه کسی مسبب و مسئول ایجاد چنین فضای نگران‌کننده‌ای است؟ معاونت علمی دولت و بنیاد نخبگان دولتی یا رسانه‌های ظاهراً «سوتی بگیر»؟ بروید پرس‌و‌جو کنید ببینید، آنهایی که از کشور خارج شده اند، براساس کدام ادله و بر پایه کدام اطلاعات، تصمیم به ترک مام میهن کردند؟ آن هم با چشم‌های اشک‌بار. مگر نه این است که گزارش‌های بعضاً کذب و نادرست برخی رسانه‌‌ها را خوانده‌ و نگران شده‌اند و با استمرار انتشار آن مطالب، به قطعیت برای خروج از کشور رسیده‌اند؟ خود قضاوت کنید! چه کسی دغدغه کشور را دارد و چه کسی برعکس آن عمل می‌کند؟

4- یک اشتباه بزرگ در این میان وجود دارد: ما منکر خروج نخبگان و دانشجویان و فرزندان برومند و عزیز وطن نیستیم. باور کنید چنین ادعایی هیچ‌گاه مطرح نبوده است. معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و به تبع آن، بنیاد ملی نخبگان از چند سال پیش برنامه‌های بسیاری برای بازگشت نخبگان به کشور داشته‌اند و خوشبختانه اتفاقات قابل‌توجهی نیز در این باره شکل گرفته است. اینکه برخی از همکاران رسانه‌ای ما، از این فعالیت‌‌ها بی خبر هستند یا خود را به بی‌خبری می‌زنند، موضوع دیگری است که قصد قضاوت درباره آن را نداریم، اما جهت استحضار باید بگوییم که «سامانه همکاری با متخصصان و کارآفرینان ایرانی خارج از کشور» مدت‌هاست راه‌اندازی شده و در آن برنامه‌های متنوع و تسهیلات بسیار برای متخصصان ایرانی غیرمقیم در نظر گرفته شده است که اگر فرصت داشته باشید، چند دقیقه‌ای را می‌توانید صرف مطالعه‌اش کنید. مطمئن باشید مطالب درخوری دستگیرتان خواهد شد. یا مثلاً در آبان ماه گذشته «از بازگشت 833 نخبه ایرانی در دو سال و نیم گذشته به کشور» خبر دادیم که به احتمال قوی، آن روزنامه محترم، خبر مزبور را رؤیت نفرموده است. آیا این خبر قابلیت در بوق و کرنا کردن دارد یا ارائه گزارشی از سازمان مخوف و جاسوسی سیا؟ حتماً که هر دو. اما نوع نگاه اگر منصفانه و وطن‌دوستانه باشد، نوع بازتاب و تحلیلش کمی از این که ارائه شده است، متفاوت خواهد بود. 

5- آقایان و خانم‌های محترم و زحمتکش عرصه رسانه! «گاف»ی در کار نیست. معاونت علمی و بنیاد ملی نخبگان، بررسی‌های بسیاری روی خروج نخبگان انجام داده است. دولت محترم نیز در این باره پژوهش‌های فراوانی کرده و براساس آن راهکارهای متعددی ارائه کرده است. 

6- بد نیست برای تنویر بیشتر افکار عمومی، بخش‌‌هایی از آمارهای غیرقابل انکار را تقدیم حضورتان ‌کنیم؛ براساس گزارش اداره مهاجرت کانادا که اطلاعات موثق و دقیق‌تری وب‌سایت‌شان آورده‌اند، در سال 1394 تعداد دانشجویان ایرانی 2354 بوده که در رتبه 12 تعداد دانشجویان خارجی در کانادا قرار گرفته است. همچنین در سال 1396 تعداد کل مهاجرین ایرانی در کانادا 6485 نفر بوده که نسبت به تعداد مهاجرین سال 1395 (11665 نفر) کاهش چشمگیری داشته است.

یا مثلاً اداره مهاجرت ایالات متحده امریکا هم اعلام کرده که رتبه ایران در زمینه اعزام دانشجو به این کشور نسبت به اوایل انقلاب، پنج برابر کاهش داشته است. در ابتدای انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، کشورمان با داشتن 57 هزار دانشجو، نخستین کشور خارجی در ارسال دانشجو به ایالات متحده امریکا بود، اما براساس آماری که اداره مهاجرت این کشور (CIS) تا سال 2016 ارائه کرده است، اکنون جمهوری خلق چین در این جدول مقام نخست را کسب کرده است. در بخش دیگری از گزارش اداره مهاجرت ایالات متحده امریکا (CIS) آمده است که با وجود افزایش جمعیت دانشجویی ایران به میزان 27برابر نسبت به ابتدای وقوع انقلاب اسلامی، تعداد این دانشجویان حاضر در کشور امریکا کاهش پنج برابری داشته است. می‌بینید که گزارش این اداره تأیید می‌کند که جوسازی‌های رسانه‌ای مبنی بر خروج فاجعه‌‌آمیز مغز‌‌ها از ایران طی سال‌های گذشته، کذب محض است. یکی از نکته‌های جالب توجه این است که جمهوری اسلامی ایران براساس گزارش سازمان همکاری اقتصادی و توسعه در سال 2015، جزو 20 کشور اول نبوده و در گزارش بانک جهانی در سال 2016، جزو 30 کشور اول ارسال‌کننده مهاجر قرار «ندارد». به استناد این آمار با تأکید می‌گوییم: «ندارد»؛ یعنی ایران جزو کشورهای اصلی مهاجرفرست دنیا محسوب نمی‌شود. دیگر با چه زبانی باید بگوییم، وضعیت به مانند آنچه برخی از شما رسانه‌های محترم، بر آن تأکید دارید، وخیم و بحرانی نیست؟

7- با همه این احوال، ما باز هم می‌گوییم که کارهای زیادی برای نخبگان عزیز، متخصصان محترم و دانشجویان و البته همه جوانان برومند و افتخارآمیز ایرانی لازم است که باید انجام دهیم، اما مگر می‌شود در فضای مسموم رسانه‌ای کاری از پیش برد؟ یک آقایی که در ینگه دنیا نشسته است و نام مورخ و صاحبنظر بر خود نهاده، چندی پیش مدعی شد که صندوق بین‌المللی پول در سال 2009 گزارشی منتشر کرده که وضعیت خروج نخبگان ایرانی را وخیم گزارش کرده است. ما هر چه آمار صندوق بین‌المللی پول را زیر و رو کردیم، چنین سندی را نیافتیم. پایگاه خبری فناوری و نوآوری برای آنکه کذب بودن حرف آن کارشناس محترم را به اثبات برساند جایزه یکصد میلیون تومانی تعیین کرد تا اگر این آقا یا هر کس دیگر، سند مذکور صندوق بین‌المللی پول را ارائه کند، جایزه را به او بپردازد. 

8- در گزارش قابل بحث روزنامه محترم جوان، یکی از روسای دانشگاه‌های کشور، به عنوان شاهد ماجرا، مطالبی ذکر کرده است که اگر حرف او نیز تحریف نشده باشدخود جای بحث و تامل فراوان دارد. اما فقط به ذکر همین یک سؤال از ایشان بسنده می‌کنیم که آقای عزیز! شما به عنوان رئیس دانشگاه چه خدماتی برای ماندن دانشجویان و سرآمدان زیرمجموعه دانشگاه تان انجام داد‌ه‌اید؟ لطفا گزارشی در این باره منتشر بفرمایید تا ما نیز آگاه شویم و در صورت نیاز، از جنابعالی تقدیر و تشکر لازم را به عمل آوریم. 

پاسخ جوان: جوابیه معاونت علمی ریاست ‌جمهوری تناقضاتی در خود دارد و به واقعیت نیز چندان نزدیک نیست اما روزنامه جوان تصمیمی برای  پاسخ به بندبند آن ندارد.