کد خبر: 882841
تعداد نظرات: ۵ نظر
تاریخ انتشار: ۰۴ آذر ۱۳۹۶ - ۲۲:۰۱
سرمقاله مدیر مسئول
دکتر عبد‌الله گنجی
بن سلمان وليعهد 32 ساله سعودي در مصاحبه با نيويورك‌تايمز به مسئله عجيبي اشاره مي‌كند و پرده از علل جهت‌گيري‌هاي 38 ساله سعودي‌ها برمي‌دارد. او معتقد است جوهره ديني حكومت موجود سعودي متأثر از تولد انقلاب اسلامي ايران است و كدهايي ارائه مي‌دهد كه دولت سعودي قبل از انقلاب ايران آميخته‌اي از رفتارها و نماد‌هاي غيرمذهبي بوده است و از جمله بي‌حجابي زنان در شهرهاي عربستان را حجتي براي اثبات سخن خود مي‌داند. بنابراين بايد گفت آل‌سعود در 40 سال گذشته به نوعي با «اسلام اقتضايي» حيات سياسي كرده‌اند. شايد برخي گمان كنند او با ارائه تصوير غيرمذهبي از گذشته نه‌چندان دور عربستان به دنبال عقبه‌زدايي از پيوند آل‌سعود با ايدئولوژي ابن‌عبدالوهاب است اما با مطالعه اقدامات اخير وي مي‌توان فهميد كه او تصوير گذشته سعودي را چراغ و توجيه‌گر راه آينده كرده است.

به تعبير بهتر وليعهد سعودي تفسيري از تاريخ ارائه مي‌دهد كه بتواند براساس آن مذهب‌زدايي در عربستان را شروع كند و اصلاحاتي را به نمايش گذارد كه حساسيت غرب و جهان در «بدوي» خواندن خود را از اذهان بزدايد. اما سؤالي كه بايد به دنبال آن بود اين است كه مدل جايگزين رژيم محافظه‌كار مذهبي سعودي چيست؟ الگوي جديد آنان چيست و اين الگو چه نسبتي با بوم عربستان و رابطه آينده آنان با ما دارد؟ قطعاً حكومت سكولار كه الگوي مدنظر غرب است نمي‌تواند در قالب خانواده- دموكراسي تبلور يابد و اصولاً سكولاريسم- خانواده نمي‌تواند منشأ اصلي قدرت در جوامع امروزي باشد. بنابراين زماني مي‌توان باور كرد كه رژيم سعودي به سمت يك نظام غيرديني در حركت است كه الگوي جايگزين هويدا شود. شرط اول نظام جايگزين- كه بايد ليبرال دموكراسي باشد- حذف خانواده از قدرت و تن دادن به حكومت ملت – كشور يا به تعبير ديگر دولت مشروطه است.

وليعهد جوان براي حركت به سمت چراغ سبز غرب دو چالش اساسي در پيش دارد؛ اول علماي وهابيت كه به جهت حضور در مكه و مدينه نه‌تنها  خود را مراجع مشروع‌ساز قدرت در عربستان مي‌دانند كه ادعا و توهم رهبري فقهي جهان اهل سنت را نيز دارند. بنابراين شاكله درباري بودن سيستم روحانيت در عربستان با چالش جدي مواجه خواهد شد. علماي درباري مرجعيت خود را حذف شده مي‌بينند و براي دفاع از گذشته خو‌د به مقاومت روي خواهند آورد. اين منازعه طولاني خواهد شد اما جامعه جوان و تحصيلكرده سعودي و عملكرد متحجرانه علماي درباري نشان مي‌دهد كه بن سلمان احساس مي‌كند به راحتي اين سد را خواهد شكست. چالش دوم طبقه اشراف هستند كه در نظام سلطنتي معنا و مفهوم مي‌يابند اما در الگوي جديد، فشار اجتماعي آنان را كنترل خواهد كرد و شعار «از كجا آوردي؟» به گفتمان اشراف‌زدايي آن ديار تبديل خواهد شد.

آنچه محمد بن سلمان را به سمت نظام غيرديني ترغيب مي‌كند فقط فشار غرب و استانداردهاي مدرن حيات انساني غرب نيست كه آل سعود براي رهايي از فشار اتهام عقب‌ماندگي، بسياري از جوانان را براي تحصيل به غرب گسيل داشت و علاوه بر آن، مانند پهلوي اول تلاش نمود نمادهاي نوسازي را در جامعه به رخ بكشد.

به همين دليل گسترش آموزش عالي خصوصاً علوم انساني كلاسيك غربي را گسترش داد و اين چنين «سكولاريسم پنهان» در طبقه متوسط عربستان مشهود است. سلمان درصدد است با پشتوانه اين طبقه و به بهانه توجه به همين طبقه فاز جديد را كليد بزند.
قطعاً آينده ايران و عربستان در چشم‌انداز جديد رقيق‌تر خواهد شد؛ چراكه ايدئولوژي حاكم بر آل سعود در بعد ايجابي كاملاً تهي است و برخلاف باور ما يك مكتب فكري نيست، بلكه صرفاً يك حركت سلبي- تاريخي عليه باورهاي تشيع است كه در فضاي جديد كمرنگ خواهد شد. در آن صورت حفظ آثار تمدني اسلام در جزيره‌العرب و خصوصاً ميراث تشيع در مدينه و ديگر بخش‌هاي عربستان در تعامل با يك نظام سكولار امكان احيا دارد. احتمالاً اعتقادات ديگر مذاهب اسلامي در عربستان به رسميت شناخته مي‌شود و صدور محتوا و  معلم تكفير به جهان اسلام كم‌كم حذف خواهد شد. قطعاً عدول آل سعودي از «ايدئولوژي سلبي» موجود راه را براي همكاري بهتر ايران و عربستان مهيا خواهد كرد. موانع احتمالي فردا بين ايران و عربستان از اين پس ديگر ايدئولوژيك نخواهد بود، بلكه پيوند سياسي آنان با غرب و خصوصاً امريكاست كه مي‌تواند نوسان روابط را سامان دهد.
غیر قابل انتشار: ۳
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۵
ناشناس
|
United Kingdom
|
۰۰:۲۹ - ۱۳۹۶/۰۹/۰۵
0
0
انشائالله هرچه زودتر ریشه این شجره ملعونه تکفیری وهابی ال سعود جمع شود و راه برای تقریب مذاهب اسلامی هموارتر شود
رمضانعلی محمدیان
|
Iran, Islamic Republic of
|
۲۱:۱۲ - ۱۳۹۶/۰۹/۰۶
0
0
بسم الله.اگر روزگاری در حوزه تضارب اندیشه ها واقعیت تذکر فوق این باشد که :جوان انلاین از انتشار هرگونه پیام حاوی انچه که خوش ندارد معذوراست من نوعی .اولا" بایستی از ذات اقدس الهی عاجزانه تمنا کنیم تا توفیق شکرنعمت عدم ازمایش به فتنه جایگاه را به قلوبمان اندازد ثانیا"شرمنده از جود وسخاوت ذات ذوالجلال کبریایی باشیم که نعمت وجود عزیزفخر عالم شیعه امام خامنه ای حفظه الله تعالی را بر تاریخ انسان معاصر از اقیانوس بیکران ولایت امیرالمومنین هبه نمود تا به غمزه مسئله اموز صد مدرس گردد وبه لمحه فرماید اتش به اختیار.فرمانی که در شان نزولش همین تذکر فوق کادر بس. که خط کشی خیابان پاستور فاروق منتقد وناقداست.والسلام شهرک اندیشه.
قاسم
|
Iran, Islamic Republic of
|
۱۸:۰۵ - ۱۳۹۶/۰۹/۰۷
0
0
آقای کنجی برادر عزیز تمام کشور ها علی الخصوص کشور های در حال توسعه تصویر کدشته را جراغ و توجیه کر راه آینده میبینند . اکر شک دارید و یا منکر هستید تاریخ را مطالعه فرمایید. اکر جنابعالی هدفت انتقاد کوبنده از آل سعود است این مقاله به هیج وجه نمایانکر وضعیت آن رژیم نیست. ایرادات اساسی در راه و مسیر عربستان سعودی وجود دارد که شما از آنها بی اطلاعید
امیر
|
Iran, Islamic Republic of
|
۰۰:۵۷ - ۱۳۹۶/۰۹/۰۸
0
0
ضمن تشکر از ارائه تحلیل مذکور ، تصور می کنم نتیجه گیری این تحلیل مقداری "خوش بینانه" و " امیدوارانه" و " مطلوب مورد انتظار" رقم خورده است .
البته باتوجه به بدیع بودن و روند جدید جریانات ، صرف طرح سوال و پیش بینی از روند اتفاقات داخل عربستان سعودی بویژه از منظر جمهوری اسلامی ایران بسیار لازم و ضروری است و لاجرم لازم است برای غنای بحث،، کًثیری از مولفه ها و عوامل پیدا و پنهان بویژه در عرصه بیرونی مورد عنایت قرار بگیرد.
پروژه سعودیها برای آینده منطقه تبعیت مطلق از غرب وبویژه قبح زدائی از ایجاد و گسترش با هدف تحکیم اسرائیل و ده ها و ده ها محورهای دیگر که باید در همین ستون های تحلیلی ..... برشمارد. موفق باشید
ناشناس
|
Iran, Islamic Republic of
|
۱۹:۵۱ - ۱۳۹۶/۰۹/۰۸
1
0
اقای گنجی مارادونارا ول کن واستاداسدی رو بگیر مملکت توفقر وبیکاری غرق شده برید مشکل بیکاری وحقوقهای معوق ۲۰۰۰ کارگر پلی اکریلو حل کنید که ۱۳ ماه حقوق نگرفته اند ...
نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار