با گذشت یک هفته از استعفای سعد حریری ابعاد بیشتر و کاملتری از دلایل این استعفای ناگهانی او مشخص میشود. در لبنان کسی شکی ندارد که نخستوزیرشان از سوی سعودیها به «گروگان» گرفته شده و مقامات لبنانی یک هفته به ریاض فرصت دادهاند تا سعد حریری را بازگرداند وگرنه از طریق مجامع بین المللی و حقوقی اقدام خواهد کرد. امریکاییها هم تحت نگهداری بودن حریری در عربستان را دارند میپذیرند.
«میشل عون» رئیسجمهور لبنان از دولت عربستان خواست تا دلایل ممانعت از بازگشت سعد حریری نخستوزیر مستعفی لبنان به بیروت را توضیح دهد. رئیسجمهور لبنان افزود: بیروت نمیتواند قبول کند که نخستوزیر لبنان در شرایطی به سر ببرد که با توافقات بین المللی مغایرت دارد. سعد حریری روز جمعه گذشته با اعلام ناگهانی استعفای خود از شبکه العربیه همه بهویژه لبنانیها را غافلگیر کرد. در همان ساعتهای اولیه این بحث مطرح شد که حریری مجبور به استعفا شده است و حالا پس از گذشت یک هفته شواهد و قرائن تأیید میکنند مقامات سعودی نخستوزیر لبنان را به نوعی در بازداشت خانگی قرار دادهاند.
گاف سخنگوی وزارت خارجه
هدر نوئرت، سخنگوی وزارت خارجه امریکا در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت که کریستوفرهینزل کاردار امریکا در عربستان چهارشنبه گذشته با حریری ملاقات کرده است. وی خطاب به خبرنگاران گفت: «برای آگاهی درباره شرایط و وضعیت نگهداری نخستوزیر مستعفی لبنان شما را به دولت عربستان و دفتر حریری ارجاع میدهم. » بلافاصله خبرنگاری پرسید: «ببخشد شما گفتید، شرایط نگهداری آیا بازداشت شده است؟» سخنگوی وزارت خارجه با دستپاچگی جواب میدهد: «نه من نمیخواهم از این واژه استفاده کنم.» بلافاصله خبرنگار با کنایه میپرسد:« پس کجاست در اتاقی هتل کارلتون». هتل کارلتون در واقع همان جایی است که تعداد زیادی از شاهزادگان سعودی به دستور محمد بن سلمان تحت بازداشت قرار دارند و بعضی منابع خبری گزارش دادند سعد حریری نیز در این هتل تحت بازداشت قرار دارد. پس از اینکه وزیر خارجه فرانسه درباره نخستوزیر مستعفی لبنان گفته بود او در عربستان آزاد است، فرانسه موضع خود را اصلاح کرد که حریری احتمالاً در اقدامات خود محدودیتهایی دارد. ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه گفته بود معتقد است سعد حریری، نخستوزیر مستعفی لبنان به اجبار در عربستان اقامت نداشته و هیچ محدودیتی در رفتوآمدهایش ندارد. با این حال دولت فرانسه اظهارات وی را اصلاح و اعلام کرد حریری در اقدامات خود احتمالاً آزاد نیست.
روزنامهنگاران از سخنگوی وزارت خارجه فرانسه خواستند درباره اظهارات لودریان توضیح دهد اما او گفت، پاریس خواهان آزادی حریری است. وی افزود: امیدواریم حریری آزادی کامل به دست آورد و بتواند نقش حیاتی خود را در لبنان بر عهده بگیرد. دیوید ایگناتیوس خبرنگار کهنهکار واشنگتن پست نوشت که برای او هم محرز شده است که سعد حریری توسط عربستان سعودی به زور حبس شده است. ایگناتیوس افزوده: منابع مطلع خبری لبنان من را متقاعد کردهاند که سعد حریری نخستوزیر سابق لبنان از سوی مقامات امنیتی ریاض در حبس خانگی است و عربستان سعودی با این کار قصد دارد عرصه را بر ایران و حزبالله تنگ کند. در همین حال رسانههای دیگر غربی از جمله روزنامههای فرانسوی که پیگیر مسائل و اخبار لبنان هستند اعلام کردند که حریری در عربستان حبس شده است. لوفیگارو در گزارش کاملی تأکید کرد که عربستان سعودی برای آینده لبنان برنامههایی دارد و قصد دارد بهاء حریری برادر بزرگ او را برای نخستوزیری آینده این کشور مطرح کند.
لبنان در پی سعد حریری
قطعی شدن اقامت اجباری سعد حریری در عربستان باعث خشم مردم و سیاستمداران لبنانی شده است. رابرت فیسک، تحلیلگر ایندیپندنت مینویسد: ممکن است عربستانیها نخستوزیر لبنان را به گروگان گرفته باشند اما طرح آنها برای سرنگون کردن دولت بیروت شدیداً نتیجه عکس داد. ملت لبنان اکنون بدون اینکه شاهد فروپاشی کابینه دولتشان و بیرون افتادن وزرای وابسته به حزبالله از این کابینه باشند به یکباره بیدار و علیه سعودیها متحد شدهاند. دولت لبنان اعلام کرده که بیانیه استعفایی راکه سعد حریری مجبور به قرائتش از شهر ریاض شد نمیپذیرد. به یکباره بیلبوردهایی به طور شبانه در چند خیابان بیروت سربرآوردند با هشتگ «کلنا سعد» (ما همه سعد هستیم)، حتی مسلمانان سنی لبنان از همتایان سنی خود در عربستان خشمگین شدهاند. در همین حال منابع لبنانی گزارش کردند: اگر تکلیف بازگشت نخستوزیر مستعفی این کشور به زودی مشخص نشود، بیروت از طریق مجامع بینالمللی وارد عمل خواهد شد. روزنامه «الجمهوریه» روز شنبه به نقل از مقامات آگاه اعلام کرد میشل عون، رئیسجمهور لبنان به هیئتهای دیپلماتیکی که با او دیدار کردهاند، گفته است بیشتر از یک هفته برای روشن شدن سرنوشت سعد حریری نخستوزیر مستعفی و بازگشت وی به بیروت صبر نمیکند، پیش از آنکه مجبور شود این پرونده را به شورای امنیت ببرد. بر اساس این گزارش، میشل عون در اشارهای به آمادگی روسیه و دیگر کشورها برای حل این موضوع، افزود: آمادگیهای بینالمللی برای کمک به لبنان در این خصوص وجود دارد.